Karma

Terwijl ik met veel thee wakker zit te worden lees ik dit artikel over "karma".
Ik vind het een heel mooi onderwerp en wil het daarom graag plaatsen hier en
ben benieuwd hoe jullie hierover denken.






Over karma heeft vrijwel iedereen wel eens gehoord, maar wat betekent Karma nu precies?

De letterlijke betekenis van karma is “handelen”.
Karma wordt ook wel de wet van oorzaak en gevolg genoemd.
Dit betekent dat alles wat we doen een oorzaak vormt, die op een later tijdstip een gevolg heeft.
In het Boeddhisme wordt veel aandacht besteed aan de motivatie of bedoeling die achter ons
handelen zit, omdat deze in feite het karma bepaalt.
We gaan in onze jeugd naar school en plukken daar later als we volwassen zijn de vruchten van.
Als je goed je best hebt gedaan met de studie, zul je later wellicht meer verdienen met een betere
baan vinden dan iemand die het nut niet inzag van school en studie.
Natuurlijk is dit wel een heel zwart-witte voorstelling van karma, maar het zal duidelijk zijn dat alles
wat we doen gevolgen heeft, hoe subtiel de oorzaken ook mogen zijn.

Wat is karma en hoe werkt het?

Karma is een Sanskriet woord en betekent handeling en verwijst naar activiteiten die we verrichten
met lichaam, spraak en geest.
Deze activiteiten laten indrukken of zaadjes op onze geestesstroom achter, die rijpen tot ervaringen
wanneer aan de juiste voorwaarden wordt voldaan.
De zaadjes van onze activiteiten gaan met ons mee van het ene leven naar het andere en gaan dus
niet verloren.
Als we echter geen oorzaak of karma creëren voor iets, dan zullen we ook de gevolgen niet ervaren:
als een boer geen tarwe zaait, zal er ook geen tarwe groeien.

Als een gemotiveerde activiteit pijn en ellende tot gevolg heeft voor anderen, dan wordt het een
negatieve, destructieve of ondeugdzame activiteit genoemd.
Als een activiteit bewust gewild geluk veroorzaakt, wordt hij positief, constructief of deugdzaam
genoemd.
Activiteiten zijn niet inherent goed of slecht, maar worden alleen zo genoemd overeenkomstig het
gevolg dat ze veroorzaken voor degene die de actie doet.
Positieve acties veroorzaken prettige ervaringen voor de dader, en negatieve acties veroorzaken
problemen en negatieve ervaringen voor de dader.

De werking van oorzaak en gevolg op onze geestesstroom is wetenschappelijk.
Alle gevolgen ontspringen uit oorzaken die in staat zijn hen voort te brengen.
Als we appelzaadjes zaaien, zal er een appelboom groeien en geen Spaanse peper.
Als we Spaanse peperzaadjes zaaien, zal er Spaanse peper groeien en geen appelboom.
Als we positieve activiteiten verrichten, zal geluk volgen en als we negatieve activiteiten verrichten,
zullen problemen het resultaat zijn.
Alle geluk en voorspoed die we in ons leven ervaren, zijn dus veroorzaakt door onze eigen positieve
activiteiten in het verleden.
Evenzo zijn al problemen veroorzaakt door onze eigen destructieve activiteiten.
Is karma of de wet van oorzaak en gevolg een systeem van beloning en straf?
Heeft Boeddha de wet van oorzaak en gevolg gecreëerd of uitgevonden?

Beslist niet.
Er is niemand die beloning of straf uitdeelt.
Wij creëren zelf oorzaken door onze activiteiten en we ervaren de gevolgen daarvan.
We zijn dus verantwoordelijk voor onze eigen prettige en vervelende ervaringen.
Boeddha heeft het systeem van oorzaak en gevolg evenmin uitgevonden als Newton de
zwaartekracht uitvond.
Boeddha beschreef alleen het natuurlijke proces van oorzaak en gevolg dat in de geestesstroom van
elk voelend wezen plaatsvindt.
Hiermee toonde hij ons hoe we het beste kunnen handelen binnen de wet van oorzaak en gevolg
teneinde het geluk te bereiken dat we wensen en de pijn te vermijden waar we een hekel aan
hebben.

De misvatting dat geluk en lijden respectievelijk beloning en straf zijn stamt waarschijnlijk uit onjuiste
vertalingen van boeddhistische teksten.
Is het nodig dat we de gevolgen van al onze daden ervaren?

Als zaadjes in aarde worden gezaaid, zullen ze uiteindelijk opkomen; tenzij er niet aan voorwaarden
zoals water, zon en mest is voldaan die essentieel voor hun groei zijn, tenzij ze verbranden of uit de
grond worden getrokken.
De uiteindelijke manier om karmische indrukken uit te roeien is door middel van meditatie op de
leegte van inherent bestaan.
Op deze manier kunnen we verstorende emoties en karmische indrukken volledig zuiveren.
Op ons niveau is dat nogal moeilijk, maar door zuivering kunnen we wel het tot rijping komen van
schadelijke indrukken stoppen.
Dit is hetzelfde als het onthouden van water, zon en mest aan het zaadje in de aarde, waardoor het
niet kan kiemen.

Hoe kunnen we negatieve indrukken zuiveren?

Zuivering door middel van de vier tegenkrachten is erg belangrijk.
Dit voorkomt niet alleen toekomstig lijden, maar verlicht ook de schuld of het zware gevoel dat we nu
vaak ervaren.
Door onze geest schoon te maken zijn we in staat de Dharma beter te begrijpen, voelen we ons
kalmer en kunnen we ons beter concentreren.
De vier tegenkrachten, die gebruikt worden om negatieve indrukken te zuiveren zijn:

1. spijt hebben,
2. besluiten het niet weer te doen,
3. toevlucht nemen en een altruïstische houding ten opzichte van anderen opwekken
4. een beoefening doen om de negatieve energie te zuiveren.

Ten eerste; is het belangrijk te erkennen en betreuren dat we een negatieve activiteit hebben
verricht.
Onszelf verwijten maken en ons schuldig voelen is echter zinloos en slechts een manier om onszelf
emotioneel te kwellen.
Door oprecht spijt te hebben erkennen we dat we een fout hebben gemaakt.
(Bij oprechte spijt hoort uiteraard ook het pogen om onze negatieve daad tegenover iemand goed te
maken of ons te verontschuldigen.)

Ten tweede; besluiten we dit soort negatieve daden niet weer te doen.
Als het iets is dat we regelmatig uit gewoonte doen, zoals anderen bekritiseren, dan zou het
hypocriet zijn om te zeggen dat we dat de rest van ons leven niet meer zullen doen.
Het is beter een meer reële tijdsduur te kiezen en te besluiten dat we zullen proberen de activiteit
niet te herhalen, maar dat we gedurende die periode vooral oplettend zullen zijn en ons zullen
inzetten om niet in herhaling te vervallen.

De derde; tegenkracht is vertrouwen.
Onze negatieve activiteiten hebben in het algemeen betrekking op ofwel heilige objecten zoals
Boeddha, Dharma of Sangha ofwel andere voelende wezens.
Om de goede relatie met de heilige objecten te herstellen vertrouwen we op hen door toevlucht te
nemen of hen instructies te vragen.
Om een goede relatie met andere voelende wezens te hebben wekken we een altruïstische houding
ten opzichte van hen op, zodat we ons hart wijden aan het bereiken van het boeddhaschap,
teneinde in staat te zijn hen op de beste manier van nut te zijn.

De vierde; tegenkracht is iets te doen wat de zaak weer in evenwicht brengt.
Dit kan iedere positieve activiteit zijn om anderen te helpen, of traditioneel bijvoorbeeld het luisteren
naar onderricht, een Dharma-boek lezen, neerbuigingen maken, offers aanbieden, de namen van de
boeddha's reciteren, mantra's reciteren, beelden of schilderijen van de boeddha's maken, Dharma-
teksten drukken, mediteren etc.
De krachtigste neutraliserende oefening is mediteren op de leegte.

De vier tegenkrachten moeten regelmatig herhaald worden.
We hebben vele malen negatieve dingen gedaan, dus we kunnen natuurlijk niet verwachten dat we
die allemaal in één keer met een beperkte actie kunnen opheffen.
Hoe sterker de tegenkrachten zijn - hoe groter onze spijt is, hoe krachtiger ons besluit is om het niet
weer te doen, etc. - des te krachtiger zal de zuivering zijn.Het is goed om de zuivering door middel
van de vier tegenkrachten elke avond voor het slapen gaan te doen teneinde elke negatieve
activiteit die we die dag verricht hebben te neutraliseren.

Is de wet van oorzaak en gevolg alleen van toepassing op mensen die erin geloven?

Nee, oorzaak en gevolg werken voor iedereen als een natuurwet, of we dat nu accepteren of niet.
Positieve activiteiten brengen geluk voort en negatieve activiteiten lijden.
Als fruit van een boom valt, valt het naar beneden zelfs als we geloven we dat het omhoog zal
vallen.
Het zou prachtig zijn als we de gevolgen van onze activiteiten zouden kunnen vermijden door er niet
in te geloven.
Dan zouden we kunnen eten wat we willen en nooit dik worden of gewoon slapend rijk worden.
Ook iemand die niet in vorige levens en de wet van oorzaak en gevolg gelooft, ervaart geluk als
gevolg van de eigen activiteiten in vorige levens.

Als we het bestaan van oorzaak en gevolg ontkennen, proberen we vaak geen positieve activiteiten
te doen en negatieve te vermijden.
Zo creëer je weinig positieve energie, maar als je onbezonnen bent creëer je wel eenvoudig veel
negatieve energie.
Mensen die de wet van oorzaak en gevolg kennen, zullen proberen op te letten dat wat ze denken,
zeggen en doen anderen geen lijden bezorgt en zo proberen schadelijke indrukken op hun eigen
geestesstroom te vermijden.

Waarom hebben sommige mensen die veel negatieve activiteiten verrichten succes en lijken ze
gelukkig te zijn en hebben sommige mensen die niet geloven in de wet van oorzaak en gevolg zo'n
goed leven?

Als we zien dat oneerlijke mensen rijk zijn, dat wrede mensen respect en macht krijgen, of dat
aardige mensen overvallen worden of jong sterven, is het mogelijk dat we gaan twijfelen aan de
wet van oorzaak en gevolg.
Dat komt omdat we alleen kijken naar wat er gebeurt in de korte periode van dit leven.

Veel van de gevolgen die we in dit leven ervaren zijn gevolgen van activiteiten uit vorige levens
en veel van de activiteiten die we in dit leven verrichten zullen pas in toekomstige levens tot rijping
komen.

De rijkdom van oneerlijke mensen is vaak het gevolg van hun vrijgevigheid in voorgaande levens.
Hun huidige oneerlijkheid laat karmische zaadjes achter, zodat ze in toekomstige levens bedrogen
zullen worden en armoede zullen ervaren.
Evenzo krijgen wrede mensen respect en macht door hun positieve activiteiten uit het verleden.
In het heden misbruiken ze hun macht, waardoor ze de oorzaak voor toekomstig lijden creëren.
Aardige mensen die jong sterven ervaren het gevolg van negatieve activiteiten (zoals doden) uit
vorige levens.
Hun huidige vriendelijkheid zaait echter zaadjes of indrukken op de geestesstroom waardoor zij in
de toekomst geluk zullen beleven.

De exacte manier waarop een bepaalde activiteit tot rijping komt en welke dingen we in het verleden
hebben gedaan om een bepaald gevolg in ons leven te bewerkstelligen kan alleen totaal gekend
worden door de alwetende geest van een Boeddha.
Wat in de soetra's en tantra's wordt gezegd over een bepaalde activiteit die tot een bepaald gevolg
leidt, zijn algemene richtlijnen.
In specifieke situaties liggen de zaken verschillend, afhankelijk van andere oorzaken en
omstandigheden.
Het principe dat negatieve activiteiten lijden veroorzaken en positieve activiteiten geluk verandert
echter niet.
In een bepaalde individuele situaties kan een negatieve activiteit, zoals doden, bijvoorbeeld tot
rijping komen als ellende in één van de lagere bestaanswerelden, of als een vroegtijdige dood.
Dit hangt zowel af van veel factoren die de activiteit zwaar of licht maken, als van de
omstandigheden die aanwezig zijn op het moment waarop een specifiek karmisch zaadje tot rijping
komt.

Als mensen lijden door hun eigen negatieve activiteiten, kunnen of moeten we dan iets doen om
hen te helpen?

Jazeker!
We weten hoe het is om je ellendig te voelen en dat is precies hoe iemand, die de gevolgen van zijn
eigen negatieve activiteiten ervaart, zich voelt.
Uit meegevoel en mededogen moeten we zeker helpen.
Zijn huidige positie is weliswaar veroorzaakt door zijn eigen activiteiten, maar dat betekent niet dat
we lijdelijk toezien en zeggen: "Oh, wat jammer. Wat zielig, maar je had niet zulke negatieve dingen
moeten doen."

Het is niet juist om op een stugge manier over karma te denken.
Iemand creëert wel de oorzaak voor een bepaalde negatieve ervaring door zijn eigen daden, maar
wellicht heeft hij ook wel het karma gecreëerd om hulp van ons te ontvangen.
Maar bovenal weten we allemaal hoe wij ons zouden voelen als we ons zelf in die afgrijselijke
situatie bevonden.

We willen allemaal geluk en geen lijden.
Het doet er niet toe wiens pijn of probleem het is, maar deze moet weggenomen worden.
Het is een enorme misvatting om te denken: "De armen zijn arm vanwege hun daden in vorige
levens. Ik zou ingrijpen in het natuurlijke proces van oorzaak en gevolg als ik zou proberen te helpen."

We moeten onze eigen luiheid of onverschilligheid of gehechtheid aan onze superieure positie niet
proberen te rationaliseren door oorzaak en gevolg verkeerd te interpreteren.
Een gevoel van mededogen en universele verantwoordelijkheid is belangrijk voor onze eigen
spirituele ontwikkeling en voor de vrede in de wereld.

Iedereen wil gelukkig zijn, maar daar zullen we vooral zelf aan moeten werken door anderen te
helpen.



Bron: Wereldgeheimen

Heel interessant Maire.
Wat me altijd is opgevallen aan het gangbare karma-begrip is dat er vaak vanuit wordt gegaan dat er sprake is van een lineaire opeenvolging van oorzaak/gevolgsituatie.
Nu heb ik me nogal eens bezig gehouden met de quantumfysica, uiteraard op populair wetenschappelijk niveau. Want verder gaat m'n kennis in dit opzicht niet.
Vandaar dat het onderstaande artikel me intereseerde omdat het onze tijdsbeleving onder de aandacht brengt.

Iets anders is het zgn. mediteren "op de Leegte" zoals boven vermeld in je artikel. Ik beschouw die Leegte als het Ene alomvattende Bewustzijn wat zich manifesteert in alle verschijnselen IN en ALS dat verschijnsel. Een mens is dus in feite ook dat Bewustzijn maar als gevolg van de werkzaamheid van het denken, leren we al vroeg om ons een afzonderlijke identiteit toe te dichten. Weliswaar zijn alle verschijnselen divers, maar de onderliggende waarheid is het Ene Bewustzijn wat zich a.h.w. fragmenteert. En vervolgens doet-alsof-het-iets-anders-is dan het werkelijk is. Vervolgens gaat het op zoek naar "zichzelf".
In die zin zijn alle verschijnselen in het eeuwige NU in feite inderdaad "leeg" qua essentie. Het denken kan dit niet begrijpen aangezien het zèlf al een werkzaamheid van bewustzijn is..

Maar zolang ik/bewustzijn nog geïdentificeerd ben als een afzonderlijk wezen/mens leef ik de droom van karma en reïncarnatie. En in die zin kan ik idd veel doen om mij/bewustzijn te bevrijden uit die eindeloze cyclus.

Hieronder het artikel:

http://www.gerrit-gielen.nl/tijd_karma_reincarnatie.htm

Inleiding

De begrippen karma en reïncarnatie zoals die gewoonlijk gebruikt worden, hangen nauw samen met ons tijds- en causaliteitsbegrip. Reïncarnatie of wedergeboorte betekent dat we meerdere levens hebben. Dingen die we in onze vorige levens gedaan hebben liggen vast en bepalen het heden; dit is ons Karma.

Aan dit idee liggen twee opvattingen ten grondslag:

Tijd bestaat uit een causale opeenvolging van gebeurtenissen; het verleden veroorzaakt de gebeurtenissen in het heden.
Deze opvatting leefde zeer sterk in de 19e-eeuwse westerse natuurkunde en wordt determinisme genoemd. Ik vermoed dat mensen zoals Blavatsky en Steiner, die in onze cultuur de reïncarnatie gedachte gepropageerd hebben, veel sterker door deze opvatting beïnvloed zijn dan ze zelf in de gaten hadden.
Het verleden staat vast en is onveranderlijk. Dit in tegenstelling tot het heden waarin men over een zekere mate van vrijheid en verantwoordelijkheid beschikt. Hoewel er over dit laatste veel discussie bestaat, vermoed ik dat de meeste mensen toch wel geneigd zijn dit te geloven.
Het is duidelijk dat het idee van vrijheid en eigen verantwoordelijkheid in het heden op gespannen voet staat met het determinisme van punt 1.


Problemen

Het tweede punt schept filosofische problemen: waarom zou een mens op het ene moment wel vrij zijn (heden) en op het andere niet (verleden)?

Wij hebben sterk de neiging om het moment dat we nu ervaren – het heden – extra waarde toe te kennen; hier is geen enkele logische reden voor. Alle momenten zijn gezien vanuit het standpunt van de eeuwigheid gelijkwaardig. We kunnen dit verduidelijken door na te denken over de manier waarop we een film bekijken.

Iemand die in een bioscoop zit bekijkt een film plaatje voor plaatje. De gebeurtenissen in de film lijken dan causaal en tijdgebonden: het plaatje dat op een bepaald moment gezien wordt is het meest belangrijke. Het is echter ook mogelijk om de film te ontrollen en al de plaatjes tegelijkertijd te zien. Dit werpt een heel ander licht op de film: alle plaatjes zijn nu gelijkwaardig.
Op deze laatste manier kunnen we ook naar onze werkelijkheid kijken. Ieder moment is dan gelijk en heeft dezelfde eigenschappen. Maar is deze manier van kijken ook juist? En, indien dit zo is, ligt dan alles, zoals het verhaal op de film, ook vast?

Laten we eens kijken wat de moderne natuurkunde hierover te vertellen heeft.

Tijd in de natuurkunde

Hoewel binnen de huidige natuurkunde diverse opvattingen over tijd bestaan, is er een duidelijke trend naar een minder lineair tijdsbegrip. Ook de 19e-eeuwse opvattingen over determinisme en causaliteit worden langzaamaan losgelaten.

Ik zal hier drie opmerkelijke dingen noemen:

- Hoe ziet de wereld eruit als ik op een lichtstraal reis?

Iedere natuurkundige weet dat dit de vraag was die de jonge Einstein zichzelf stelde en die uiteindelijk leidde tot de ontwikkeling van de relativiteitstheorie. Het theoretische antwoord op deze vraag is echter minder bekend.
Stelt u zich eens voor dat u op een nacht naar de sterren staat te kijken. De meeste sterren staan vele lichtjaren weg. Dat wil zeggen dat hun licht jaren nodig heeft gehad om uw ogen te bereiken. Op jaren uiteen liggende tijdstippen in het verleden zonden de sterren hun lichtstralen uit om zich in het heden in uw oog te verenigen – een mooie gedachte.
Maar dat is uw standpunt. Vanuit het licht bezien ziet alles er heel anders uit. Voor alles wat met de lichtsnelheid beweegt, het licht zelf dus, staat de tijd stil. Het moment waarop de lichtstraal de ster verliet en uw oog raakt is een en hetzelfde. Evenmin is er nog afstand. Het heelal verliest als het ware zijn dimensies van tijd en ruimte en schrompelt ineen tot een enkel punt waarin alles wat die ene lichtstraal ooit meemaakte en tegenkwam is samengeperst.

- De Big Bang

Verreweg de meeste sterrenkundigen nemen aan dat zo’n 10 tot 15 miljard jaar geleden een soort oerexplosie plaatsvond waaruit het heelal is ontstaan. Als gevolg hiervan dijt het heelal sindsdien uit. Dit begin stelt men zich niet voor als een reusachtige massa die op een bepaald moment explodeerde, maar als een punt van een oneindig hoge temperatuur en dichtheid dat aan het begin van de tijd met de lichtsnelheid begon uit te dijen.
De meest aanvaarde theorie is dat de tijd begon te lopen op het moment dat deze uitdijing begon, maar dat het oerpunt zelf buiten de tijd ligt. Het is dus onjuist om te zeggen dat dit punt in het verleden ligt: mens kan evengoed zeggen dat het nu is en in de toekomst zal zijn. In feite stuiten we hier op een beperking van de taal die het ons moeilijk maakt om niet-tijdgebonden fenomenen te beschrijven.

We kunnen dus op grond hiervan stellen dat het heelal in wezen uit twee gedeeltes bestaat: de aan de tijdruimte gebonden wereld die wij ervaren, en het tijdloze oerpunt waaruit de wereld die wij kennen is voortgekomen.
Zelf denk ik dat voor de mens hetzelfde geldt. Dat ieder mens, diep in zichzelf, een punt heeft wat los staat van tijd en ruimte.

- Antimaterie

In het begin van de zestiger jaren ontdekte Richard Feynman dat het tot dan toe niet goed begrepen gedrag van deeltjes die men antimaterie noemt, goed beschreven kon worden door aan te nemen dat het hier om gewone materie gaat met een negatieve tijdas: hun verleden is onze toekomst, hun toekomst ons verleden. Aanvankelijk werd dit gewoon als een soort rekentruc geïntroduceerd, doch tegenwoordig neemt men steeds meer aan dat deze tijdsomkering werkelijk is.
Het feit dat het gedrag van deze deeltjes niet voorspelbaar is, betekent voor ons dat het verleden iets is wat niet vaststaat.

Er lijkt zelfs een soort tijdsymmetrie te bestaan. Een gammafoton, dat in een soort tijdloze toestand verkeert, kan zich bijvoorbeeld spontaan splitsen in een elektron (materie) met een positieve tijdas en een positron met een negatieve (antimaterie) tijdas.

Reïncarnatie in de tijdruimte

Als de tijd niet werkelijk is, hoe kan dan een aan tijd gebonden proces zoals reïncarnatie dat wel zijn? Ik zal hierop een antwoord trachten te geven door de begrippen reïncarnatie en karma te beschrijven vanuit een minder tijdgebonden standpunt. Omdat onze hele taal doordrongen is van het tijdsbegrip zullen mijn formuleringen logisch gezien niet helemaal correct zijn. Ik hoop dat de lezer van dit stukje daar doorheen kan kijken en het idee achter mijn woorden probeert te ontdekken.

Laten we mijn tijdloze ik, dat steeds weer in de tijd incarneert, de overziel noemen. Dit is het punt in ons dat los staat van de tijdruimte. Deze overziel kunnen we ons voorstellen als een ster die naar alle kanten stralen uitzendt. Iedere straal symboliseert een incarnatie ergens in de tijdruimte; en iedere incarnatie vertegenwoordigt een bepaald facet van de overziel. Al die incarnaties tezamen vormen de weerspiegeling in de tijdruimte van die overziel.

Vanuit mijn tijdgebonden standpunt kan ik nu wel spreken over reïncarnatie en vorige levens, maar in werkelijkheid is dit niet juist. Vanuit het standpunt van de overziel vinden alle incarnaties tegelijkertijd plaats. Iedere incarnatie heeft zijn eigen vrijheid en verantwoordelijkheid.

Laat ik een voorbeeld geven om het verschil tussen beide opvattingen duidelijk te maken. Stel iemand heeft last van hoogtevrees. Hij gaat naar een regressietherapeut en ja hoor: hij blijkt in een vorig leven te pletter zijn gevallen. Deze gebeurtenis wordt een aantal malen doorleefd en de hoogtevrees blijkt verdwenen te zijn.

De traditionele opvatting is dan dat het doodvallen in een vorig leven een angst heeft doen ontstaan die op de een of andere manier niet goed verwerkt is en zich in dit leven manifesteert als hoogtevrees. Het weer bewust maken en het opnieuw doen doorleven van de oorzaak van die angst zorgt voor een oplossing.

Ik denk dat de werkelijkheid anders in elkaar zit.

Er is ergens iemand in de tijdruimte die bezig is te vallen. Hij heeft angst. Die angst is zo groot dat er een noodkreet door de tijdruimte heen gezonden wordt die wordt opgevangen door een incarnatie met een verwante psychische structuur. Een incarnatie van dezelfde overziel. Deze ervaart de noodkreet als hoogtevrees. Op het moment dat hij in regressie gaat verbindt hij zijn eigen bewustzijn met dat van de vallende persoon en verzacht zijn lot hiermee. Gedeelde smart is halve smart.

Dit verklaart ook waarom regressietherapeuten soms, tot hun eigen verbazing, ontdekten dat oorzaken van psychische problemen niet in het verleden maar in de toekomst liggen.

Een belangrijk verschil met de traditionele opvatting is dat de communicatie altijd in twee richtingen plaatsvindt: als persoon A een invloed heeft op B, heeft B ook altijd een invloed op A, ook al leven ze eeuwen van elkaar.
Dit betekent dat het verleden niet vast ligt.

Karma
Wat is nu karma?

De overziel ziet zichzelf weerspiegeld in de tijd door middel van vele incarnaties. Al die incarnaties zijn met elkaar verbonden via die overziel: het geheel is een dynamisch web. Zodra een incarnatie iets doet heeft dat gevolgen voor alle andere incarnaties, en volgt er een reactie.

Dit proces van actie en reactie is karma. Wij ondervinden gevolgen van de daden van andere incarnaties. Als er bijvoorbeeld een incarnatie besluit om als een monnik door het leven te gaan, kan een andere daarop reageren met seksuele uitspattingen.

Dit is karma. Maar we zijn hier geen slachtoffer van; we kunnen signalen teruggeven door de tijdruimte heen.

Bron: http://www.gerrit-gielen.nl/tijd_karma_reincarnatie.htm

Het bovenstaande impliceert dat er dus geen opeenvolging (!) van levens plaatsvindt, maar dat er een voortdurende "uitwisseling" plaatsvindt. Alle levens vinden tegelijkertijd plaats...